Ağır ve tehlikeli bir iş kolunda çalışma yürütmekteyiz. Her yıl sermayenin kar hırsı onlarca arkadaşımızı aramızdan alıyor ve yüzlercesi geçirdikleri iş kazalarında yaralanıyor ve sakat kalıyor. Elbetteki derdimiz yaşanan iş cinayetlerinin ve iş kazalarının önüne geçebilecek bir mücadele hattını birlikte kurmak ancak yaşanan iş kazaları karşınında da ne yapmamız gerektiğini bilmemiz gerekmektedir.
İş kazaları kader değildir !
Ne Yapmalı Nasıl Davranmalı ?
İş Kazası Nedir ?
İş kazası yasal olarak, işçinin iş yerinde bulunduğu, işini yaptığı sırada ya da görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedini ile asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında yada kadın işçinin emzirme zamanında meydana gelen, işçiye hemen veya sonrasında bedenen ya da ruhen zarar veren olaya iş kazası denir.
Ancak biz sendika olarak;bütün iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenebilir olduğunun ve de tüm bunlarının işçinin bağımlı olduğu çalışma ilişkileri içinde meydana geldiğinin bilinciyle, yaşanan işçi ölümlerini 'iş kazası' olarak değil 'iş cinayeti' olarak tanımlıyoruz.
Tehlike Durumunda İşçinin Çalışmaktan Kaçınma Hakkı Vardır!
İşçi, sağlık veya can güvenliği ile ilgili ciddi ve yakın tehlikenin varlığını sezdiği anda varsa iş yerindeki iş sağlığı ve güvenliği kurulu'na yoksa işverene bildirip, tedbir alınmasını istemelidir. Talep kabul edilirse, tedbir alınıncaya kadar işçi çalışmayı reddedebilir. (İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası 13. Madde) Bu sürede işçi ücretini hak etmeye devam eder.
Eğer ciddi ve yakın tehlike önlenemiyorsa, işçi yukarıda ki kurula uymadan iş yerini, tehlikeli bölgeyi terk edip, önceden belirlenmiş olan güvenli bir yere gitmelidir, bu işçinin hakkıdır.
İş kazası Gerçekleştiğinde İlk Olarak Yapılması Gereken Nedir?
İş kazası yaşandığında yapılacak ilk şey, iş kazası geçiren işçiye varsa öncelikle iş yeri hekimi, yoksa ilk yardım sertifikası sahibi olan bir işçi tarafından, o da yoksa 112'yi arayarak sağlık ekiplerince acil müdahale yapılmasının sağlanmasıdır.
Bu arada özellikle iş kazasının meydana geldiği bölümün/birimin yetkili amiri, iş güvenliği uzamanı, yetkili sendika varsa sendika temsilcisi, yoksa çalışan temsilcisi bilgilendirilmelidir.
İşveren, iş kazası geçiren çalışanın en kısa sürede sağlık hizmetini almasını sağlamak ile görevlidir. Bu görevin kapsamında; kaza geçiren çalışana en kısa sürede en kısa sürede bir sağlık ekibi tarafından acil müdahale yapılmasını sağlamak; sağlık ekiplerinin iş yerine gelmesini sağlamak veya en uygun şekilde bir sağlık kuruluşuna kaza geçiren personeli ulaştırmak yer alır.
İş Kazasını Kim Bildirecek?
İşveren, iş kazasından sonraki 3 iş günü içinde bu kazayı SGK'ya bildirmek ile yükümlüdür. (6331 sayılı yasanın 14. maddesi). Bu bildirimi yapmayan işverene idari para cezası uygulanır. İşveren, " iş kazası raporu " tutmakla görevli kılınmıştır. İşveren ayrıca iş kazasını derhal o yerde yetkili polis, jandarma ve savcılık birimlerine bildirmek ile yükümlüdür. (5510 sayılı yasa 13/2-a maddesi)
Not: Bu bildirimlerinin kaza geçiren işçi veya yakınları tarafından da ayrıca yapılması önerilir. İşçilerin ve tanıkların kolluk kuvvetlerine verecekleri ifadede olayın iş kazası olduğunu belirtmeleri önemlidir.
İş Yeri Hekimlerinin İş kazalarında Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?
İş yeri hekimleri, ilk yardım müdahalesini yapmakla görevlidir. Ayrıca kazaya uğrayan kişinin muayene bulgularını mutlaka ayrıntılı olarak kayıt altına almak, varsa tetkik sonuçlarını ve grafileri saklamak iş yeri hekiminin sorumluluğudur.
Hastaneye Ulaşınca Neler Yapılmalı?
İş kazasında, en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Ancak iş kazası kayıt ve bildirimlerinin kamu hastanelerinde (devlet hastanesi) daha kolay yapıldığını unutulmamalı.
Sağlıkla ilgili müdahale ve gerekenler yapıldıktan sonra hastane kayıtlarına "iş kazası kaydı"nın girmesi sağlanmalıdır.
Ayrıca, iş kazası geçiren işçi veya yakınları, hastanede olayın iş kazası nedeniyle olduğunu mutlaka bildirmelidir.
Hastanelerin İş Kazası Bildirim Görevi Var Mıdır?
Hastaneler, iş kazalarını 10 gün içinde Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirmek görevlidir. Görevli doktorların hasta hikayesini alırken kazanın nedenini tespit etmeye çalışmaları, bu kapsamdadır.
Ayrıca, hastanedeki hekim de çalışan, "iş kazası" olduğunu söylemediğinde bile yaralanmayla ilgili şüpheli bir durum varsa sorgulamayı derinleştirmelidir.
İş Kazası Sırasında İşçinin Sigortasız Olması Durumu Etkiler Mi?
Sigorta bildiriminin işverence yapılmış olması, yani kayıt dışı çalıştırma başlı başına ayrı bir usulsüzlüktür. Bunun yanında, sigortanın yapılmamış olması olayın iş kazası olduğu gerçeğini değiştirmez.
Bu durumda sigortasız çalıştırma şikayeti için, iş kazasına ilişkin belge, bilgi ve raporlarla SGK İl Müdürlükleri'ne başvuru yapılmalı, idari incelemeden sonuç alınamadığı taktirde hem işveren hem de SGK dava edilip hizmet tespiti ve iş kazasından doğan hukuki sonuçlar talep ve dava edilmelidir.
İş Kazası Soruşturmasında Nelere Dikkat Edilmeli?
SGK ve kolluk kuvvetlerinin, iş kazası soruşturmasını kaza yerini kapsayacak şekilde yapması gerekmektedir. Bu soruşturmanın yapılması sırasında gerek iş yerindeki işçilerin, gerekse şikayetçi işçi veya ailesinin olayın oluş biçimini doğru şekilde soruşturmaya yansıtması, sonraki aşamalarda yararlı olacaktır. Bu nedenle, soruşturma safhasında nasıl hareket edilmesi gerektiği konusunda sendikalardan, hukukçulardan bilgi alabilirsiniz.
İş Kazası Geçirdiğimizde Haklarımız Nelerdir?
İş kazası geçiren işçiye tedavisi boyunca geçici iş görmezlik ödeneği bağlanır. Bu ödenek maaşın üçte ikisidir.
Olaydan kaynaklı maluliyet durumu varsa bunun oranı tespit edilir. Eğer bu maluliyet %10'un üzerindeyse sürekli iş görmezlik ödeneği bağlanır.
İşçinin ölümü söz konusuysa, ölen işçinin hak sahiplerine gelir bağlanır, ölen işçi için cenaze ödeneği verilir ve gelir bağlanan kız çocuklarına evlenme ödeneği verilir.
İş kazası geçiren işçinin, yaşadığı iş kazasından dolayı kendisine maddi ve manevi tazminat verilmesini talep etme ve işverene dava açma hakkı vardır. Eğer işçi, iş cinayeti sonucu yaşamını kaybettiyse, aynı şekilde ailesinin de bu hakkı bulunur.
Böyle bir durumda işçinin ya da yakınlarının Cumhuriyet Savcılığı'na başvuruda bulunması ve sorumlular hakkında şikayetçi olması gerekir.
Bu Metin İSİG Meclisi tarafından hazırlanmıştır.....
İş kazaları kader değildir !
Ne Yapmalı Nasıl Davranmalı ?
İş Kazası Nedir ?
İş kazası yasal olarak, işçinin iş yerinde bulunduğu, işini yaptığı sırada ya da görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedini ile asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında yada kadın işçinin emzirme zamanında meydana gelen, işçiye hemen veya sonrasında bedenen ya da ruhen zarar veren olaya iş kazası denir.
Ancak biz sendika olarak;bütün iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenebilir olduğunun ve de tüm bunlarının işçinin bağımlı olduğu çalışma ilişkileri içinde meydana geldiğinin bilinciyle, yaşanan işçi ölümlerini 'iş kazası' olarak değil 'iş cinayeti' olarak tanımlıyoruz.
Tehlike Durumunda İşçinin Çalışmaktan Kaçınma Hakkı Vardır!
İşçi, sağlık veya can güvenliği ile ilgili ciddi ve yakın tehlikenin varlığını sezdiği anda varsa iş yerindeki iş sağlığı ve güvenliği kurulu'na yoksa işverene bildirip, tedbir alınmasını istemelidir. Talep kabul edilirse, tedbir alınıncaya kadar işçi çalışmayı reddedebilir. (İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası 13. Madde) Bu sürede işçi ücretini hak etmeye devam eder.
Eğer ciddi ve yakın tehlike önlenemiyorsa, işçi yukarıda ki kurula uymadan iş yerini, tehlikeli bölgeyi terk edip, önceden belirlenmiş olan güvenli bir yere gitmelidir, bu işçinin hakkıdır.
İş kazası Gerçekleştiğinde İlk Olarak Yapılması Gereken Nedir?
İş kazası yaşandığında yapılacak ilk şey, iş kazası geçiren işçiye varsa öncelikle iş yeri hekimi, yoksa ilk yardım sertifikası sahibi olan bir işçi tarafından, o da yoksa 112'yi arayarak sağlık ekiplerince acil müdahale yapılmasının sağlanmasıdır.
Bu arada özellikle iş kazasının meydana geldiği bölümün/birimin yetkili amiri, iş güvenliği uzamanı, yetkili sendika varsa sendika temsilcisi, yoksa çalışan temsilcisi bilgilendirilmelidir.
İşveren, iş kazası geçiren çalışanın en kısa sürede sağlık hizmetini almasını sağlamak ile görevlidir. Bu görevin kapsamında; kaza geçiren çalışana en kısa sürede en kısa sürede bir sağlık ekibi tarafından acil müdahale yapılmasını sağlamak; sağlık ekiplerinin iş yerine gelmesini sağlamak veya en uygun şekilde bir sağlık kuruluşuna kaza geçiren personeli ulaştırmak yer alır.
İş Kazasını Kim Bildirecek?
İşveren, iş kazasından sonraki 3 iş günü içinde bu kazayı SGK'ya bildirmek ile yükümlüdür. (6331 sayılı yasanın 14. maddesi). Bu bildirimi yapmayan işverene idari para cezası uygulanır. İşveren, " iş kazası raporu " tutmakla görevli kılınmıştır. İşveren ayrıca iş kazasını derhal o yerde yetkili polis, jandarma ve savcılık birimlerine bildirmek ile yükümlüdür. (5510 sayılı yasa 13/2-a maddesi)
Not: Bu bildirimlerinin kaza geçiren işçi veya yakınları tarafından da ayrıca yapılması önerilir. İşçilerin ve tanıkların kolluk kuvvetlerine verecekleri ifadede olayın iş kazası olduğunu belirtmeleri önemlidir.
İş Yeri Hekimlerinin İş kazalarında Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?
İş yeri hekimleri, ilk yardım müdahalesini yapmakla görevlidir. Ayrıca kazaya uğrayan kişinin muayene bulgularını mutlaka ayrıntılı olarak kayıt altına almak, varsa tetkik sonuçlarını ve grafileri saklamak iş yeri hekiminin sorumluluğudur.
Hastaneye Ulaşınca Neler Yapılmalı?
İş kazasında, en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Ancak iş kazası kayıt ve bildirimlerinin kamu hastanelerinde (devlet hastanesi) daha kolay yapıldığını unutulmamalı.
Sağlıkla ilgili müdahale ve gerekenler yapıldıktan sonra hastane kayıtlarına "iş kazası kaydı"nın girmesi sağlanmalıdır.
Ayrıca, iş kazası geçiren işçi veya yakınları, hastanede olayın iş kazası nedeniyle olduğunu mutlaka bildirmelidir.
Hastanelerin İş Kazası Bildirim Görevi Var Mıdır?
Hastaneler, iş kazalarını 10 gün içinde Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirmek görevlidir. Görevli doktorların hasta hikayesini alırken kazanın nedenini tespit etmeye çalışmaları, bu kapsamdadır.
Ayrıca, hastanedeki hekim de çalışan, "iş kazası" olduğunu söylemediğinde bile yaralanmayla ilgili şüpheli bir durum varsa sorgulamayı derinleştirmelidir.
İş Kazası Sırasında İşçinin Sigortasız Olması Durumu Etkiler Mi?
Sigorta bildiriminin işverence yapılmış olması, yani kayıt dışı çalıştırma başlı başına ayrı bir usulsüzlüktür. Bunun yanında, sigortanın yapılmamış olması olayın iş kazası olduğu gerçeğini değiştirmez.
Bu durumda sigortasız çalıştırma şikayeti için, iş kazasına ilişkin belge, bilgi ve raporlarla SGK İl Müdürlükleri'ne başvuru yapılmalı, idari incelemeden sonuç alınamadığı taktirde hem işveren hem de SGK dava edilip hizmet tespiti ve iş kazasından doğan hukuki sonuçlar talep ve dava edilmelidir.
İş Kazası Soruşturmasında Nelere Dikkat Edilmeli?
SGK ve kolluk kuvvetlerinin, iş kazası soruşturmasını kaza yerini kapsayacak şekilde yapması gerekmektedir. Bu soruşturmanın yapılması sırasında gerek iş yerindeki işçilerin, gerekse şikayetçi işçi veya ailesinin olayın oluş biçimini doğru şekilde soruşturmaya yansıtması, sonraki aşamalarda yararlı olacaktır. Bu nedenle, soruşturma safhasında nasıl hareket edilmesi gerektiği konusunda sendikalardan, hukukçulardan bilgi alabilirsiniz.
İş Kazası Geçirdiğimizde Haklarımız Nelerdir?
İş kazası geçiren işçiye tedavisi boyunca geçici iş görmezlik ödeneği bağlanır. Bu ödenek maaşın üçte ikisidir.
Olaydan kaynaklı maluliyet durumu varsa bunun oranı tespit edilir. Eğer bu maluliyet %10'un üzerindeyse sürekli iş görmezlik ödeneği bağlanır.
İşçinin ölümü söz konusuysa, ölen işçinin hak sahiplerine gelir bağlanır, ölen işçi için cenaze ödeneği verilir ve gelir bağlanan kız çocuklarına evlenme ödeneği verilir.
İş kazası geçiren işçinin, yaşadığı iş kazasından dolayı kendisine maddi ve manevi tazminat verilmesini talep etme ve işverene dava açma hakkı vardır. Eğer işçi, iş cinayeti sonucu yaşamını kaybettiyse, aynı şekilde ailesinin de bu hakkı bulunur.
Böyle bir durumda işçinin ya da yakınlarının Cumhuriyet Savcılığı'na başvuruda bulunması ve sorumlular hakkında şikayetçi olması gerekir.
Bu Metin İSİG Meclisi tarafından hazırlanmıştır.....
Yorumlar
Yorum Gönder